Gevşemiş bağ dokularına bağlı; kalın barsak anslarının sarkmasıdır. Rektosel vajina arka duvarından kalın barsak boğumlarının dışarı doğru çıkmasıdır.
Dışarıdan bakıldığında pembe boğum şeklinde görülür. Vajinal fıtık, barsak fıtığı 4 derecede evrelendirilmiştir. 1. Derece hafif fıtığı ifade eder ve ayakta iken ıkınma ya da ağır yük kaldırıldığında belirginleşir. 4. Derece vajinal fıtıkta; yatar pozsiyonda dahi barsak katlantıları vajina dışına komple çıkar.
Vajinada Rektosel (Vajinal Fıtık, Barsak Fıtığı) Nedir?
Vajinada rektosel vajinal mukoza yani iç zarından dışarı doğru barsak katlantılarının çıkmasıdır. Barsak katlantıları direct gözükmez ancak mukoza altından elle hissedilebilir. Rektosel çoğu kez vajinal genişleme ile beraberdir.
Vajinal İncebağırsak Fıtıklaşması Nedir?
Rektosel yani kalın bağırsak fıtıklaşması olup; ameliyat olmamış hastalarda ince bağırsaklarda fıtık kesesine az da olsa dahil olabilir. İşte bu durumda bağırsak tıkanıklığına bağlı ileus ve acil tibbi tedavi gereksinimi doğabilmektedir. Hemen hemen ince bağırsağın dahil olduğu tüm vajinal fıtıklar mutlak tedavi ve cerrahi gerektirir. İnce bağırsağında dahil olduğu fıtıklar tedavi edilmez ise ölüm ile sonuçlanabilir.
Vajina Da Rektosel (Vajinal Fıtık, Bağırsak Fıtığı) Kimlerde Olur ?
Vajina bağ ve kas dokusu tüm batın içi organlarının vajianl açıklıktan dışarı çıkmasını engelleyecek yapıya sahiptir. Ancak özellikle normal vajinal yoldan doğum ile bağ ve kas dokusunda yırtıklar rektosele sebep olur.
Gebelik yaşamış olmak, rahimağzının 4 cm e kadar açılmış olması normal vajinal yoldan doğum yapılmamış olsa da vajinal fıtık oluşması için çoğu kez yeterli olmaktadır. Yani doğum eylemi normal vajinal yolla olmasa da, ağrı çekmiş olmak, bebeği karnında taşımış olmak da vajinal fıtık, rektosel olması için yeterli gelebilir. Ayrıca:
- Şişman kadınlarda,
- Kronik öksürüğü olan,
- Sigara içen hastalarda,
- Ağır yük kaldıranlarda,
- Bağ dokusu hastalığı olanlarda,
- Rektosel (vajinal fıtık, bağırsak fıtığı) sık görülmektedir.
Özellikle üreme dönemi sonrası annelerimizin, çocuk bakımı sırasında ağır yük kaldırma olasılıkları oldukça fazladır. Normal vajinal yoldan doğum ya da doğum eylemi sezeryanda olsa iri bebek gebeliği gibi durumlar sonrası rektosel oranı artmaktadır.
Rektosel Neden Olur?
Normal vajinal doğum sırasında bebek doğum kanalından çıkarken vajinal çatıda ki bağ ve kas dokularında defect oluşturur. Özellikle dopum öncesi egzersiz yapmayan hastalarda bu defekt daha belirgin olmaktadır.
Anatomik olarak yırtık oluşmuş ise öksürük ve ağır yük kaldırma ile rektosel yıllar içinde ilerleyecek evre 4 yani yatar pozisyonda dahi ele gelen kitle şikayeti oluşturacakır. Anüs ile vajina arasında ki perineal body tüm vajinal ve pelvik kasların birleşme tepe noktasıdır ve bir çatı işlevi görür.
Pelvik tabanda perineal bady yani anüs ile vajina açıklığı arasında olan 2-3 cam lik yapıda doğuma bağlı çökme kısalma var ise rektosel daha belirgin olmaktadır. Perineal body çökmesi var ise rektosel ameliyatında perneoplasti (perianal alan düzelme) ile bu bölgenin kas ve bağ dokuları onarılmaz ise rektosel tekrarı kaçınılmazdır.
Rektosel (Vajinada Fıtık) Belirtileri Nelerdir ?
Rektosel hastalarının ele gelen kitle şikayeti olmasa da çeşitli şikayetleri olabilmektedir.
Evre 1 rektosel hastalarında vajinal bölgede ele gelen kitle dinlenme pozisyonunda olmayabilir. Ancak ıkınma, ağır yük kaldırma, cinsel ilişki sırasında dışarı çıkan barsak katlantıları olabilmektedir. Evre 2 ve daha üzerinde dinleme pozisyonu da dahil dışarı sarkan barsak katlarından söz edilir. Vajinadan fıtıklamış ele gelen kitle dışında rektosel hastalarının şu şikayetleri olmaktadır.
Bağırsak fıtıklaşması sonucunda, gaytalama reflexi için açı bozulmaktadır. Çoğu hasta vajinadan barsağı içeri eli ile itmeden büyük abdestini yapamamaktadır. Kabızlık, gaz, büyük abdesti yapamama gibi hayat kalitesini bozan şikayetler çok sık olmaktadır.
- Kabızlığa bağlı hemoroidler.
- Genital ve pelvik bölgede sabah saatinden sonra başlayan akşama doğru ayakta durmak ya da hareketle artan ağrı bu leğen kemiğinden organların aşağı doğru sarması karın içi bağların çekilme ağrısındır. Çoğu kez ağrı kesici ile geçmez tek tedavi ameliyat olmaktır.
- Vajinal genişliğe bağlı cinsel haz alamama.
- Cinsel ilişkide gaz kaçırma.
- Sürekli vajinal akıntı ve koku.
- Cinsel ilişkide ağrı, disparanore.
- Hareket edildiğinde vajinadan gaz kaçırma sesinin çıkması.
- Vajinal alt bölgede ağrı.
- Gibi şikayetler çoğu hastada görülmektedir.
Hamilelikte Vajinal Fıtık
Hamilelerde vajinal fıtık genellikle 2. ya da 3. gebelikte görülmektedir. İlk gebelikte travmaya uğrayan vajinal yapı varlığı gerekmektedir. Özellikle 24. Haftadan sonra rektosel ve hemoroid şikayetleri artmaktadır. Gebelik ya da fetus üzerine herhangi bir olumsuz etkisi bulunmamaktadır.
Rektoseli Olan Hamileler Normal Doğum Yapabilir Mi?
Rektosel varlığı normal doğum için engel değildir. Ancak aşırı fıtıklaşmış (evre 3 ve 4) vajinal fıtık varlığında bebek doğum kanalında iken bağırsak fıtığının beslenmesini bozabilir.
Bağırsaklarda kan akımının yetersiz olması bağırsak yırtıklarına ve ağır enfeksiyonlara sebep olabilir. Bu sebeple bu durumda olan gebelerin doğum planlanmasından önce jinekolog tarafından muayene edilmeleri gerekmektedir. Diğer bşr tercih de doğumun sezaryan ile planlanmasıdır.
Rektosel (Vajinal Fıtık, Barsak Fıtığı) Nasıl Tedavi Edilir?
Bağırsak fıtığı, rektosel aynı tanımlama içersindedir. Eğer hafif bir vajinal genişleme ile beraber hafif rektosel var is eve hasta ameliyat olmak istemiyor ise vajinal lazer uygulama ile tedavi denenebilir. Ancak rektoselin sebebi anatomik yırtıklar olduğu için ve nüks yaşanmaması için kesin tedavi ameliyattır.
Vajinal Rektosel Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Rektoselin kesin tedavisi rektosel ameliyatıdır. Rektosel ameliyatında ki önemli noktalardan bir tanesi sadece vajinal mukozal dokunun alınması rektosel onarımında yetmemekte aynı anda vajinal kas dokusu ve perineal bady (anüs ile vajina arasında ki bölge) de onarılmalıdır. Rektosel ameliyatında vajinal alandan, fıtıklaşan barsak kesesi çıkartılır, açıklık emilen sütürlerle kapatılır.
Vajinal mukoza ve kas yapılar onarılacağı için rektosel ameliyatı aynı zamanda genişlemiş vajinanın daralmasını ve cinsel ilişkide genişlik şikayetinin bitmesini sağlamaktadır. Ameliyat süresi yaklaşık 1 saat sürmektedir. Genel anestezi ya da spinal anestezi uygulanabilir.
Vajinal Rektosel Ameliyatı Sonrası
Rektosel ameliyatı sonrası ilk gün ağrı kesici ile geçebilen hafif ağrı olmaktadır. Özellikle bu hastalar normal doğumda yapmış olduklarından doğum sonrasından daha az ağrı olduğunu ifade etmektedirler. Ameliyattan sonraki gün ayakta duş alınabilir ve genellikle hastanede yatış 1 gün olmaktadır.
İş ve normal hayata dönüş 3. Gün mümkündür. İlk 10 gün ağır spor ve ağır yük kaldırma gibi aktiviteler yapılmamalıdır. 4. Hafta itibari ile cinsel ilişkiye girmekte sakınca yoktur.
Ameliyattan sonra dikişlerde baskı oluşturup rahatsız edeceği için dar ve sert kıyafetler ilk 10 gğn tercih edilmemelidir. Ayrıca kabız kalınmaması ağrı ve dikiş zorlama olmaması açısından önemli olacağı için sert dışkılamanız mevcut ise hekiminizden barsak yumuşatıcı ilaç desteği talep etmenizde fayda vardır.
Rektosel Ameliyatı Oldum Ne Kadar Sürede İyileşir?
Rektosel ameliyatı sonrası normal hayata dönüş 3. Günde başlayabilir. Ancak dokunun tam iyileşmesi ve cinsel aktivite başlamsı 4. Hafta civarında olmaktadır. Cerrahi olarak atılan dikişler eriyebilir dikişlerdir. Eriyebilir dikişler bağ dokusunu kuvvetlendireceği için, ameiyat sonrsı alınmaması vajinal çatının güçlü kalmasını sağlar.
Rektosel Cinsel İlişkiyi Etkiler Mi?
Vajinal fıtık hastalarında vajinal genişleme, vajinal yapının kıvrıntılı kasılabilir mukozal yapısının bozulması sonucunda cinsel hayat olumsuz etkilenmektedir.
Orgazm olamama, cinsel uyarım bozukluğu, vajinal genişliğe bağlı penisi hissedememe gibi problemler hem hastayı hemde partneri olumsuz etkilemektedir. Ayrıca vajinal yapının dışarı sarkması ilişki sırasında ve öncesinde elle düzelme ya da ilişki sırasında dışarıda görülen kitle etkisi yapmaktadır.
Cinsel ilişki sırasında gaz ve gayta kaçırma da ameliyat olmayan hastalarda sık görülür. Yapılacak rektosel ameliyatı cinsel özgüven ve cinsel hayat kalitesini oldukça olumlu etkiler.
Kabızlık, aşağı sarkan organlar, sürekli olan ve artan pelvik ağrı, istemsiz gaz kaçırma şikayetleri hayat kalitesini de olumsuz etkilemektedir. Vajinal fıtığın cerrahi onarılması hayat kalitesininde belirgin artmasını sağlar.
